Derk Lammert van der Tuin stelt zich voor en vertelt dat hij in 1921 is geboren in de Grote Rozenstraat (Hortusbuurt) bij zijn oma thuis. Ko……

Derk Lammert van der Tuin stelt zich voor en vertelt dat hij in 1921 is geboren in de Grote Rozenstraat (Hortusbuurt) bij zijn oma thuis. Kort daarop kregen zijn ouders een kleine woning aan de Grote Leliestraat, waar ze woonden tot 1927 en waar een broertje werd geboren. Vervolgens verhuisde het gezin naar een woning verderop in de Grote Leliestraat in een buurtje genaamd " 't Hoogje" tegen het Noorderplantsoen aan bij een smederij. Via de Violetsteeg kon hij naar oma in de Grote Rozenstraat lopen en hij leerde zo de buurtbewoners kennen. Zijn vader werd werkloos in 1929/1930 en kwam nooit weer echt aan de slag. Alleen als los arbeider had hij ongeregeld werk (bijv. schepen lossen). Thuis heerste armoe ("gesjochten boudel"). In de buurt van de Grote Leliestraat waren vijf kruidenierswinkeltjes en er was vrij veel nering. Zo verkochten sommigen bijv. groente uit kratten die ze in de steeg zetten naast hun huis (een vestigingsvergunning was hiervoor nog niet nodig). Er waren twee bakkers in het buurtje en een kroeg annex slijterij. Daarnaast liepen er veel venters bij de weg (met oa groente en fruit, diverse melkventers met melk afkomstig van koemelkers uit de buurt ten Noorden van het Noorderplantsoen, broodventers etc.) en het was op straat een drukte van belang. Van der Tuin noemt diverse namen van middenstanders op uit de buurt van zijn jeugd.

Dhr van der Tuin vertelt dat een nieuwe kruidenier (Ko(c)k) begon met het rondbrengen van reclamefolders wat voor opschudding zorgde bij de ……

Dhr van der Tuin vertelt dat een nieuwe kruidenier (Ko(c)k) begon met het rondbrengen van reclamefolders wat voor opschudding zorgde bij de concurrentie. Arbeiders vrouwen (ook Van der Tuin's moeder) kochten meestal op de pof bij de kruideniers en betaalden op zaterdag als het loon of de "steun" binnenkwam. Van der tuin haalde vaak pruimtabak op voor zijn vader of bijv een Gelderse worst vlak voor het avondeten. Zo'n wordt moest dan door de dochter van de kruidenier terstond worden opgehaald bij een vleesfabriekje verderop omdat er niet veel in voorraad was. In de Grote Leliestraat waren weinigen in die tijd met een vast loon. Sommigen werkten bijv bij tabaksfabriek Niemeijer of de gasfabriek, maar zeker in de Violetsteeg en aanverwante gangen / stegen (de krotwoningen bij het Noorderplantsoen) waren de meesten losse arbeider. Van der Tuin's gezin bestond uit pa, ma en vier kinderen (jongens, waaronder de inmiddels overleden badmeester Jan van der Tuin die in het Helperbad werkte en oa nog badmeester was toen de latere wethouders J. Wallage en M. van der Berg daar hun rondjes zwommen vertelt Derk van der Tuin). De meeste gezinnen in de buurt waren (veel) groter.

… achter het huis. Eens per week werd de emmer aan de straat gezet en geleegd door mensen van de gemeentereiniging die langs kwamen met paard en wagen ("en de stront wel eens in …

Het Noorderplantsoen was een pracht plek om te spelen vertelt Van der Tuin (schaatsen op de grachten bijv.). Hij haalt een herinnering op aan het moment dat er riolering werd aangelegd in de buurt (ca. 1928). Tot die tijd deed men zijn behoefte in een emmer in een secreet achter het huis. Eens per week werd de emmer aan de straat gezet en geleegd door mensen van de gemeentereiniging die langs kwamen met paard en wagen ("en de stront wel eens in de snor hadden zitten"). Toen er waterspoeling kwam verhoogde de eigenaar van hun woning, een aannemer die zelf de riolering aanlegde, de huur direct met twee kwartjes. Als er iemand langs kwam om de huur te innen zat moeder Van der Tuin soms zolang op een bank in het Noorderplantsoen omdat er geen geld genoeg was. Of Derk moest een briefje brengen met de tekst "volgende week dubbel".

Dhr van der Tuin vertelt over het stadsgas dat zorgde voor de straatverlichting en de verlichting binnenshuis met gaslampen. Om het gas te l……

Dhr van der Tuin vertelt over het stadsgas dat zorgde voor de straatverlichting en de verlichting binnenshuis met gaslampen. Om het gas te laten stromen moesten er gasmunten in de meter worden gegooid. Een gasmunt kostte een dubbeltje en leverde een kubieke meter gas, maar kon ook vervangen worden door een halve stuiver. Als de meter werd gelicht door de gasfabriek werden de halve stuivers alsnog verrekend en moest er snel geld geleend worden van familie verderop zodat ze niet werden afgesloten. De straatverlichting werd geregeld door een lantaarnopsteker die 's avonds en 's ochtends langs reed om de lantaarn te bedienen (van waakvlam af / weer op waakvlam zetten). Van der Tuin vertelt dat hij en zijn broer rustig moesten lopen op de koude tochtige zolder waar ze sliepen omdat anders het gaskousje in elkaar zakte.

Dhr Van der Tuin vertelt dat de gemeentereiniging met paard en wagen door de straat kwam en al vegend het vuil ophaalde en de asemmers leegde. Veel werd er niet aan de straat gezet…

Dhr Van der Tuin vertelt dat de gemeentereiniging met paard en wagen door de straat kwam en al vegend het vuil ophaalde en de asemmers leegde. Veel werd er niet aan de straat gezet want alles wat brandbaar was ging in de kachel. Afval van verpakking bleef hoofdzakelijk beperkt tot papieren puntzakken waarin kleine hoeveelheden kruidenierswaren werden gehaald bij de winkel op de hoek. Een kwart pond stroop bijv. werd opgehaald met een zelf meegebrachte pot. De kinderen speelden veel op straat vertelt Van der Tuin (oa hoepelen, knikkeren, voetballen). Voor het huis van de Van der Tuin's was een plein en bij de Violetsteeg was veel ruimte waar gespeeld kon worden (een voormalige locatie van een opgebrande sigaren- en meubelfabriek). Hier trapten de jongens van VVG (Voetbal Vereniging Groningen) vaak een balletje. De oma van Van der Tuin naaide shirts voor VVG. Van der Tuin vertelt van een bezoek onlangs aan de kantine van VVG waar hij op een oude foto vele leden herkende uit de periode voor de Tweede Wereldoorlog (oa ome Klaas, een broer van de moeder van Derk van der Tuin).

Van der Tuin vertelt dat de voordeur destijds in de Grote Leliestraat niet op slot ging en de fietsen bij huis evenmin. De bezittingen waren……

Van der Tuin vertelt dat de voordeur destijds in de Grote Leliestraat niet op slot ging en de fietsen bij huis evenmin. De bezittingen waren gering, alle kleren van de vier jongens Van der Tuin pasten in één kast. Soms schreef moeder van der Tuin een briefje voor de hele buurt zodat in het Prinsenhof aan het Martinikerkhof voor weinig geld kleding kon worden gehaald bij een liefdadigheidsinstelling ("brokkenhuis"). Regelmatig moest door buurtbewoners of door de Van der Tuin's de bank van lening / lommert bezocht worden (oa aan de Zoutstraat) voor het belenen van bijv. een zondags pak. Elkaars kleding lenen voor gelegenheden (bijv. een huwelijk) was heel gewoon. Veel kinderen aten op school een maaltijd (verzorgd door de WEEVA). Van der Tuin heeft hier nooit gebruik van gemaakt. Wel droeg hij, zoals veel kinderen in zijn buurt, schoolkleding (afkomstig uit een gebouw in de Stoeldraaierstraat) en klompen (afgehaald bij het klompenhuisje aan de Lodewijkstraat) die speciaal waren aangevraagd door de meester van de school voor kinderen met werkloze ouders. Vele kinderen op zijn school (veelal afkomstig uit de Violetsteeg, Noorderbinnensingel en krotwoningen / één-kamer-woningen op binnenterreinen) droegen deze uniforme kleding, maar omdat je niet anders wist en het gewoon was in zijn omgeving schaamde Van der Tuin zich hier niet voor. Het briefje van de schoolmeester waarmee je kleding of klompen kon halen zat soms in een envelop maar werd ook wel open en bloot meegegeven. Veel werkloze vaders uit deze grote gezinnen zaten in de werkverschaffing. Zo ging de vader van Derk van der Tuin de hele week naar Jipsinghuizen en verdiende daar met graafwerk zo'n 12-15 gulden.

De kinderen hadden constant last van luizen die welig tierden op school en werden behandeld met hoofd eau de cologne. Ook muizen waren een p……

De kinderen hadden constant last van luizen die welig tierden op school en werden behandeld met hoofd eau de cologne. Ook muizen waren een plaag vertelt Van der Tuin. Een geleende kat uit de buurt zorgde dat het aantal muizen binnen de perken bleef. De kinderen Van der Tuin werden op zaterdagavond gewassen in een teil op tafel. Vader van der Tuin ging eens per week naar het badhuis aan de Turfsingel samen met zijn broer. Derk's jongere broer Jan begon zijn carriere hier als badhokjes schoonmaker. Jan had alleen lagere school en volgde later, toen hij badmeester werd een cursus schoonschrijven. Derk ging een tijdlang met Jan op avondcursus rekenen en taal. Derk was altijd erg goed in deze vakken, maar vond het wel leuk om voor de gezelligheid mee te gaan. In het badhuis was een wachtkamer waar je moest wachten tot je nummer werd afgeroepen en je aan de beurt was. Een douche was twee of drie stuivers, een bad een stuk duurder. Op de terugweg kochten de vader van Derk (Pouwel, roepnaam Polly) en diens broer (Gerardus, die een voerman's bedrijfje had) een borrel in een café. Toen Derk ouder was ging hij ook naar het badhuis aan de Turfsingel. Na zijn huwelijk, toen hij aan de Begoniastraat kwam te wonen, ging hij naar het badhuis aan het Linneausplein waar het een gezellige drukte was.

In 1939 werd de Noorderbinnensingel buurt (Grote Leliestraat tot Grote Kruisstraat) gesaneerd. De familie van der Tuin verhuisde naar de Mei……

In 1939 werd de Noorderbinnensingel buurt (Grote Leliestraat tot Grote Kruisstraat) gesaneerd. De familie van der Tuin verhuisde naar de Meindert Hobbemastraat waar ze voor het eerst konden beschikken over een douche/wc in huis. In de woning in de Grote Leliestraat was geen douche. Het pand bestond uit een kamer met bedstede, een zolderruimte en een uitbouwtje op een plaatsje dat als keuken fungeerde en waar een kraan en een tafel stonden. Het secreet stond ook op het plaatsje. De kraan was tijdens de relatief strenge winters vaak bevroren wat veel overlast gaf.

Tijdens een roodvonk epidemie in zijn jeugd was er een speciale ruimte ingericht in een ontruimde school in de Violenstraat vertelt Van der ……

Tijdens een roodvonk epidemie in zijn jeugd was er een speciale ruimte ingericht in een ontruimde school in de Violenstraat vertelt Van der Tuin. Toen Van der Tuin in de eerste klas van de lagere school zat werden zijn amandelen geknipt zonder verdoving. De armendokter (dokter Pesman) had hem doorverwezen naar dr. Eelco Huizinga die de operatie uitvoerde. Verdoven tijdens zo'n operatie kon nog niet in die tijd en Van der Tuin beschrijft de bloederige situatie tijdens de operatie waarbij hij vastgebonden op een stoel zat en later op de dag alweer naar huis moest. Medicijnen die door de armendokter waren voorgeschreven moesten worden afgehaald bij het politiebureau in de Moesstraat. Een ziekenfondsverzekering bestond nog niet.

Dhr Van der Tuin vertelt dat het crisis comité zorgde dat werklozen goedkoop groente konden halen die anders zou worden doorgedraaid. Ook w……

Dhr Van der Tuin vertelt dat het crisis comité zorgde dat werklozen goedkoop groente konden halen die anders zou worden doorgedraaid. Ook waren er speciale bussen met vlees verkrijgbaar voor werklozen en zorgde het crisis comité voor warme dekens. Er was veel armoede maar ook veel hulp. Een vaste baan was in die tijd een uitzondering. Als een jongen van school kwam kon hij bijv gaan werken bij een tabaksfabriek (Gruno, Niemeijer etc.), maar als hij 18 werd moest hij in dienst en daarna kreeg hij er geen betrekking meer want de tabaksfabrieken hadden alweer jongere (en goedkopere) jongens aangenomen. Meisjes werden vaak dienstmeid of gingen werken in de kledingindustrie.

Hoewel hij als vroege en goede leerling alle klassen in één keer doorlopen had moest Van der Tuin een deel van de 7de klas van de lagere s……

Hoewel hij als vroege en goede leerling alle klassen in één keer doorlopen had moest Van der Tuin een deel van de 7de klas van de lagere school over doen omdat je pas op je 14de aan het werk mocht. Doorleren was niet aan de orde. Het was niet gebruikelijk in zijn sociale klasse en bovendien zag Van der Tuin er tegenop omdat hij toen nog erg stotterde. Later heeft hij er wel spijt van gehad dat hij niet had doorgeleerd. Uiteindelijk begon hij als loopjongen bij een juwelier (Ruding?) aan het Akerkhof hoek Lutkenieuwstraat en eindigde als expeditiechef bij de firma Stokvis. Als loopjongen deed hij allerhande werkzaamheden zes dagen in de week voor een rijksdaalder. Twee derde hiervan werd in mindering gebracht op de steun van zijn vader. Op zijn 16de overleed de baas van Van der Tuin en de weduwe ging een (opheffings)uitverkoop organiseren. Van der Tuin kreeg een pak aangemeten en moest helpen in de uitverkoop. Hij kreeg hiervoor een eenmalige toeslag op zijn loon die hij thuis niet meldde waardoor zijn vader het niet opgaf als inkomsten. Een controleur van de social dienst ontdekte in de boeken van de juwelierszaak het verschil. Zijn vader's uitkering werd stopgezet als straf. Door inspanningen van een vakbondsman (dhr Kuilman(?) van het Nationaal Arbeids Secretariaat) werd de uitkering na drie weken hervat.

De vrouw van de juwelier waar Van der Tuin werkte was penningmeester van de St. Elisabethvereniging (vereniging voor Katholieke kraamvrouwen……

De vrouw van de juwelier waar Van der Tuin werkte was penningmeester van de St. Elisabethvereniging (vereniging voor Katholieke kraamvrouwen). Als loopjongen deed hij daardoor wel eens klussen voor haar ivm dit penningmeesterschap (betalen openstaande rekening) wat hem veel fooien opleverde. De grootste fooi (een zilveren rijksdaalder) als loopjongen kreeg Van der Tuin toen hij boodschappen deed en de bagage droeg voor een pastoor (een broer van zijn baas die enige tijd in Groningen logeerde). De voorwaarde was wel dat hij de rijksdaalder aan zijn moeder zou geven (zelfs kreeg hij een kwartje). Moeder en zoon waren dolblij en dankbaar. Van der Tuin vertelt dat hij later het graf van de pastoor nog wilde bezoeken maar dat zijn vrouw hierop tegen was. Wel ging hij nog een keer naar het graf van de vroom katholieke juweliersvrouw op de Zuiderbegraafplaats.

Op zijn 17de werd Van der Tuin voerman in het bedrijf van zijn oom. Zijn vader was ook voerman geweest, bij Bos aan het Boterdiep / Nieuwe E……

Op zijn 17de werd Van der Tuin voerman in het bedrijf van zijn oom. Zijn vader was ook voerman geweest, bij Bos aan het Boterdiep / Nieuwe Ebbingestraat. Toen deze zijn zaak sloot werd hij werkloos. De zoon van Bos, Jaap, was een beroemd portier bij Frigge. Vader (Pouwel) van der Tuin loste sinds die tijd schepen als los arbeider of zat in de werkverschaffing. Als er mankracht nodig was voor het lossen dobbelden de werklozen wie het zware werk mocht doen die dag. Tussen het lossen door werd om de beurt nog even snel gestempeld op het kantoor in de Violenstraat voor de uitkering. De controleurs van de sociale dienst waren streng. Ze stonden bijv bij de uitgang van de bioscoop en kwamen thuis langs. Van der Tuin vertelt dat zijn oma na de Tweede Wereldoorlog nog snel een ei dat op tafel lag met een doek bedekte toen er een controleur langs kwam. Bang als ze nog was agv het strenge vooroorlogse beleid. Weigeren van aangeboden werk was niet aan de orde voor werklozen. Als je werkloos werd moest je eerst een paar weken wachten voor je recht had op een uitkering en werd je eerst doorgelicht door een controleur. Werklozen hadden een gat in hun fietsplaatje omdat ze geen fietsbelasting hoefden te betalen, wat hun herkenbaar maakte als werkloze voor anderen. Het stelen van een fiets leverde drie maanden gevangenisstraf op in die tijd vertelt Van der Tuin. Het werk in de werkverschaffing leverde niet altijd evenveel op voor Pouwel van der Tuin. Als hij in een ploeg met kantoormensen terecht kwam spitte de ploeg minder meters en werd er minder uitgekeerd. Van der Tuin vindt dat de straffen in Nederland tegenwoordig te laag zijn en de politie te weinig mag. De normen en waarden zijn vervaagd vindt hij. Tegenwoordig steelt men uit hebzucht, vroeger uit armoede. De armoede van toen komt niet meer terug denkt hij.

Als voerman (bij zijn oom) heeft Van der Tuin nog schoolbanken uit schoolgebouwen gehaald vertelt hij. In deze scholen maakten de Duitsers k……

Als voerman (bij zijn oom) heeft Van der Tuin nog schoolbanken uit schoolgebouwen gehaald vertelt hij. In deze scholen maakten de Duitsers kwartier. Na de oorlog kon hij weer schoolbanken verslepen toen de Canadezen hun intrek namen in de scholen. Nadat hij nog even bij zijn grootmoeder in huis was geweest om aan de Arbeitseinsatz te ontkomen ging Van der Tuin (alsnog) naar Duitsland om te werken voor een Nederlands aannemersbedrijf (De Vette(n) uit Den Haag) bij de aanleg van riolering. Hij kwam daar terecht via een oom wiens schoonvader uitvoerder was. Op deze manier kon de oom aan krijgsgevangenschap ontkomen. Derk kon de oom vergezellen en zo onder omstandigheden in Duitsland werken die onder de Arbeitseinsatz niet mogelijk waren geweest. Toen de oorlog voorbij was kwam hij, na nog even als voerman te hebben gewerkt, terecht bij de gemeentereiniging als straatveger. Dit werk beviel hem niet. Via een ontmoeting met een voerman kwam hij te werken bij de firma S. en C. Boelens aan de Wilhelminakade in de ijzerwaren en gereedschappenhandel. De broers Boelens kregen ruzie waarna de ene broer het bedrijf voortzette, maar de zaken gingen gestaag minder.

…editiechef. Op zijn 56ste kreeg hij een hartaanval. Hij mocht niet meer aan het werk van het GAK en werd afgekeurd. Wel kon hij bij de paardentotalisator / sporttotalisator blij…

Van der Meulen vertrok bij de firma Boelens en ging aan het werk bij de firma Stokvis waar hij in totaal 25 jaar werkte. Na een jaar binnendienst werd hij chauffeur in vaste dienst. Toen hij nog maar net chauffeur was overleed zijn vader. Zijn schoonouders waren erg ingenomen met zijn vaste betrekking. Later bleek de zekerheid van een vaste betrekking nogal tegen te vallen vertelt Van der Tuin. Hij maakte twee reorganisaties mee en zag menigeen vertrekken. Stokvis werd opgekocht door OGEM en ging verder onder de naam Technische Unie (groothandel in loodgietersbenodigdheden, radio's / tv's etc). Van der Tuin was toen inmiddels expeditiechef. Op zijn 56ste kreeg hij een hartaanval. Hij mocht niet meer aan het werk van het GAK en werd afgekeurd. Wel kon hij bij de paardentotalisator / sporttotalisator blijven werken. Aanvankelijk was dit een bijbaan van Van der Meulen, maar nadat hij was afgekeurd ging hij meer werken voor deze instantie. Hij mocht bijverdienen tot zijn laatste loon. De fooien leverden extra (onbelaste) inkomsten op (voor bijv. autorijden). De paardentotalisator was in die tijd nog niet geautomatiseerd. Van der Meulen verkocht lotnummers en later was hij betrokken bij het trio (winnende paard en nummer twee en drie). Na stempelaar werd hij uitbetaler en later kreeg hij de leiding. Van der Meulen vertelt van enkele personen die gokverslaafd waren en niet van stoppen wisten tijdens de races. Mensen weigeren ivm gokverslaving, zoals bij casino's, werd niet gedaan op de renbaan.

…baan afsloten) konden wel worden geweigerd vertelt Van der Tuin. Hij legt uit wat bookmakers deden ten koste van de organisatie van de paardenraces en de totalisator. Bookmakers…

Bookmakers (die weddenschappen buiten de baan afsloten) konden wel worden geweigerd vertelt Van der Tuin. Hij legt uit wat bookmakers deden ten koste van de organisatie van de paardenraces en de totalisator. Bookmakers kochten piqueurs wel eens om. Van der Tuin vertelt het verhaal van het paard Santana, eigendom van een neef, dat in winnende positie lag en toch verloor. De piqueur moet zijn omgekocht door een goksyndicaat. Van der Tuin vertelt dat het wedden op paarden later werd geautomatiseerd en vervolgens kantoren hun deuren openden waar je kon wedden op paarden en de races op tv's kon volgen. Bij zo'n wedkantoor heeft hij ook nog gewerkt tot zijn 65ste. Op zijn 70ste ging hij nog als oproepkracht voor een wedkantoor van Ladbroke in Emmen werken en later Hoogeveen. Het bleek dat deze kantoren niet liepen in deze steden. Hij kreeg nog een ets / litho als afscheid toen hij ontslagen werd. Zijn zoon, die er ook werkte, kreeg een afvloeiingsregeling. Van der Tuin vertelt dat hij zelf ook een keer meedeed met het wedden op paarden en won. Zijn rekentalent komt hem altijd van pas vertelt hij. Zijn kleinkinderen leren niet goed meer rekenen vertelt hij.

Doordat hij vroeger zo arm is geweest kan hij nu zien en waarderen dat hij het goed heeft vertelt Van der Tuin. Hij geeft een aantal voorbee……

Doordat hij vroeger zo arm is geweest kan hij nu zien en waarderen dat hij het goed heeft vertelt Van der Tuin. Hij geeft een aantal voorbeelden van armoe en gebrek van vroeger (inrichting woning, weinig kleding) en van weelde en overschot van tegenwoordig (kopje koffie op terras, vers fruit). Vroeger was je dolblij met een sinasappel die je gekregen had van de kerk bevestigd ook de vrouw van Van der Tuin (Roelie). Ook een ei eten was een zeldzaamheid vroeger. Derk at als kind wel eens eieren van opa zijn duiven. Van der Tuin merkte vroeger weinig van jalouzie en ervaarde vroeger veel saamhorigheid in de buurt waar hij woonde. De mensen aten regelmatig een hapje mee bij buurtgenoten en men leende van elkaar. Omgang met rijkere mensen was zeldzaam en hij had weinig idee hoe deze lieden leefden en woonden. Wel zagen ze dat kinderen van rijkere ouders beter speelgoed hadden (bijv vliegende hollanders en mooiere sleden).

Van der Tuin kreeg op de lagere school vier weken zomervakantie. Met zijn vrienden ging hij vaak de hele dag naar het zandmeertje bij het St……

Van der Tuin kreeg op de lagere school vier weken zomervakantie. Met zijn vrienden ging hij vaak de hele dag naar het zandmeertje bij het Stadspark. Ook bracht hij regelmatig was rond voor een wasvrouw (tante (H)Anna) in de straat waarmee hij wat geld verdiende (voor bijv. bioscoopbezoek). Met ingezameld geld (geregeld door tante (H)Anna) werden eens per jaar Jan Pleziers gehuurd aan het Nieuwe Kerkhof. Daarmee gingen de kinderen en moeders uit de buurt naar Harkstede, Zuidlaren en Paterswolde waar werd gespeeld en gedronken. Op de lagere school werd het Vakantiekinderfeest naar Rolde en één keer Ameland geregeld. Vooral op Ameland (drie dagen in het zevende leerjaar) herinnert Van der Tuin zich, was het eten heerlijk en werd er flink gebunkerd. Hij at er voor de eerste maal aardappelpuree.

Op openbare lagere scholen vonden elk jaar de kindervakantieweken plaats aan het begin van de zomervakantie vertelt Van der Tuin. Dit ging d……

Op openbare lagere scholen vonden elk jaar de kindervakantieweken plaats aan het begin van de zomervakantie vertelt Van der Tuin. Dit ging door tot na de Tweede Wereldoorlog. Tijdens de vakantie studeerden de kinderen drie liederen in die bij terugkomst op de Vismarkt werden gezongen olv koordirigent Kuiper. Van der Tuin draagt één van de liederen voor. Bij vertrek en aankomst was het een enorme drukte op de Vismarkt met kinderen vanaf de zesde klas van de openbare lagere scholen in Groningen en ouders / begeleiders. De vakantie kinderfeesten werden gefinancierd middels collectes gehouden deur aan deur door vrijwilligers. Van der Tuin vertelt dat hij wel eens te laat op zijn werk is gekomen omdat hij zijn kinderen uitzwaaide voor het vakantiekinderfeest na de Tweede Wereldoorlog. Op zo'n bijzondere dag werd dat geen probleem gevonden. De kinderen reisden per trein naar de vakantiebestemming in Rolde. De rest van de zomervakantie werd doorgebracht op straat (voetballen ed) en in het Noorderplantsoen (rovertje spelen). Met de lagere school konden de kinderen ook op vakantie naar barakken in de bossen bij Norg ("vakantieschool Roden") waar ze speelden en aten. Ze reisden dan elke dag op en neer met de Drachtster tram en moesten vanaf Roden lopen. Deze vakantie was niet gratis. Elke week werd een dubbeltje per kind afgedragen om de kosten te dekken. Van der Tuin is één keer met school naar Norg geweest op vakantie.

Van der Tuin vertelt dat er in elke buurt / straat voor de oorlog wel een leenbibliotheek was. Ouders betaalden twee cent voor het lenen van……

Van der Tuin vertelt dat er in elke buurt / straat voor de oorlog wel een leenbibliotheek was. Ouders betaalden twee cent voor het lenen van een boek en een jongensboek koste een cent. Van der Tuin heeft veel boeken geleend en gelezen in zijn jeugd (Joh. Kievit, J.B. Schuil, L. Penning). Tot teleurstelling van Van der Tuin lezen kinderen / kleinkinderen deze jeugdboeken niet meer. Zo vond hij in de bibliotheek nog maar één boek van L. Penning. Een gevolg van de doorgeslagen anti apartheidsacties volgens Van der Tuin. Hij vertelt dat hierdoor op een gegeven moment Sarie Marijs niet meer gespeeld mocht worden op het carillon in Vlissingen en vindt dit van de gekke.

Van der Tuin vertelt dat, toen in 1939 de buurt bij het Noorderplantsoen waar hij opgroeide werd gesloopt, veel bewoners vertrokken naar wat……

Van der Tuin vertelt dat, toen in 1939 de buurt bij het Noorderplantsoen waar hij opgroeide werd gesloopt, veel bewoners vertrokken naar wat in de volksmond "de Jordaan" werd genoemd: de Timorstraat, Palembangstraat e.o.. Nieuw gebouwde en destijds moderne woningen. De ouders van Derk van der Tuin vertrokken naar de Meindert Hobbemastraat. Ze verbaasden zich over de ruimte (een voor- en achterkamer) en de luxe (een inpandige wc annex douche en slaapkamers ipv bedsteden). Van een kennis werden tweedehands meubels gekocht en van de woningcorporatie op afbetaling ledikanten. Financieel bleef het moeilijk voor Derk's ouders, want pa bleef afhankelijk van een uitkering.

In de loop van de jaren zestig kreeg Derk van der Tuin het financieel en materieel steeds beter. Hij verdiende goed als expeditiechef (met n……

In de loop van de jaren zestig kreeg Derk van der Tuin het financieel en materieel steeds beter. Hij verdiende goed als expeditiechef (met negen chauffeurs onder zich) en had leuke bijverdiensten bij de sporttotalisator. Toen zijn personenauto kapot ging kocht hij een twee jaar oude Audi met financiële hulp van zijn baas. Zijn vader was toen al gestorven en zijn moeder (geboren in 1899) was inmiddels te oud en gebrekkig om nog mee te kunnen rijden in zijn nieuwe auto. Van der Tuin heeft nog veel rondgereden met zijn schoonmoeder vertelt hij. Die was toen al jaren weduwe. Van der Tuin's schoonvader was altijd een stevige drinker en van der Tuin gaf weinig om alcohol, wat door sommigen als ongezellig werd ervaren.

Van der Tuin vertelt dat zijn moeder een televisie van de kinderen kreeg op haar oude dag. Ook kreeg zij na de dood van haar man een nieuwe ……

Van der Tuin vertelt dat zijn moeder een televisie van de kinderen kreeg op haar oude dag. Ook kreeg zij na de dood van haar man een nieuwe stofzuiger van de kinderen en kocht ze nieuwe schoenen op afbetaling. Kort daarop kwam een rechercheur op bezoek en werd ze meegenomen naar het bureau omdat ze werd verdacht van diefstal. Haar buurman, voor wie ze wel eens op een kind paste, miste kasgeld van de spekclub waarvan hij penningmeester was. De kinderen konden aantonen dat ze de stofzuiger gekregen had en de schoenen nog niet betaald waren. Tenslotte vertelt Van der Tuin nog een keer over het lossen van schepen door losse arbeiders, hoe zwaar dit werk was en hoe hard ze het geld nodig hadden. De Arbo bestond toen nog niet. Dit verhaal vertelt hij wel eens / moet hij wel eens aan denken als iemand zegt dat hij moe is van het werken. De interviewer bedankt dhr van der Tuin.